Wat is DMRT3?

door Hans Huiberts

Dit artikel is met toestemming overgenomen uit de Breeders Special 2022 van het blad "Draf&Rensport"


Het lijkt op een vluchtnummer van de een of andere luchtvaartmaatschappij, maar het is iets heel anders.
Het is de naam van een gen op het paardengenoom, een stukje DNA, dat de gangen van een paard
beïnvloedt en de capaciteiten van een harddraver mede bepaalt. Bij de Amerikaanse dravers en pacers
is de mutatie alom aanwezig en daar maakt het dus niet uit. Bij de Franse dravers heeft meer dan
de helft deze mutatie niet, of niet volledig, en dat kan een groot verschil maken. Deze kennis
verduidelijkt ons inzicht in de erfelijkheid en zal een rol gaan spelen bij de dekhengstenkeuze.
Reden waarom de Franse drafsportorganisatie LeTrot hier verder onderzoek naar heeft laten doen.
Wij gaan de opzienbarende resultaten met u delen.

Ter gelegenheid van ons 75-jarig jubileum was de Breeders Special 2022 erg dik,
met enkele bijzondere foktechnische artikelen, waarbij onderstaande.

In de draverfokkerij zijn zaken als genetische manipulatie, embryo transplantatie en klonen verboden, want het fokken moet op een natuurlijke en vooral eerlijke manier gebeuren. Dat hebben we zo afgesproken. Nu lijkt het erop dat er toch een vorm van genetische selectie wordt toegepast in Frankrijk. Al enige tijd is bekend dat een bepaald gen bepalend is voor onder andere de drafactie en de vroegrijpheid van een harddraver. Van een groot aantal Franse dravers, waaronder een aantal dekhengsten, is hun DNA onderzocht en het resultaat bekend gemaakt. Zijn we op een hellend vlak terecht gekomen?

In de laatste 10 jaar is er belangrijke vooruitgang geboekt op het gebied van het paardengenoom (het totale DNA van een paard). Voor het draverras is één gen, genaamd DMRT3, gelokaliseerd dat van invloed is op de drafcapaciteiten. Enkele private ondernemingen (waaronder het Franse Equibiogènes) maken er gebruik van als selectie-hulpmiddel, terwijl Le Trot en de INRAE (een Frans onderzoeksinstituut voor landbouw, voedsel en milieu) een meerjarig onderzoek hebben laten uitvoeren, waarvan de resultaten aan het einde van 2020 zijn gepubliceerd. In het Franse blad “Trot Infos” nr. 264 van mrt/apr 2021 staat een artikel getiteld (vertaald) “Alles weten over DMRT3”. Het is het resultaat van het onderzoek dat mede door LeTrot is gefinancierd en door publicatie in dit blad zijn alle Franse fokkers hiervan op de hoogte gebracht, maar ook via websites. Het is zo opzienbarend dat ik vind dat ook onze fokkers hiervan moeten weten. Het gaat over genen, allelen, chromosomen, homozygoot, mutaties, etc. Als u wilt begrijpen hoe dit precies werkt, vindt u in dit blad (en op de website) ook een artikel waarin de erfelijkheid uitvoerig wordt behandeld.

Mutatie
De eerste complete DNA-kaart van het paardengenoom is in 2009 voltooid. Hiervoor is gebruikt gemaakt van het DNA van een Amerikaanse volbloedmerrie, genaamd Twilight. Dit is de basis voor verder onderzoek geworden. In 2012 is in Zweden een afwijking (mutatie) op het gen DMRT3 ontdekt door Liz Andersson, een doctor in de biologie aan de Universiteit van Uppsala. Zij vond het vreemd dat veel IJslandse pony’s vijf natuurlijke gangen hebben (stap, draf, telgang, tölt en galop), terwijl er ook rasgenoten zijn die de snelle telgang (pacegang) niet beheersen. De paarden van de meeste andere rassen hebben slechts drie gangen. Door het genoom van de 4- en 5-gangen IJslanders onderling te vergelijken heeft zij een afwijking ontdekt op chromosoom nummer 23. Dit is bevestigd door vergelijking met het in 2009 vastgestelde standaard genoom van de Volbloedmerrie. Omdat ook harddravers aanleg voor de telgang hebben is daarna het onderzoek uitgebreid naar Zweedse koud- en warmbloed-dravers, waarbij bleek dat alle zuiver Amerikaans gefokte warmbloed dravers hetzelfde afwijkende allel hadden als de IJslandse pony’s en sommige dravers met Frans bloed niet. Dat heeft geleid tot verder onderzoek in samenwerking met bovengenoemde Franse instanties.

Boven: Veel IJslandse pony's zijn uitstekende telgangers, andere niet,
waardoor we nu meer weten over de genetica van het draverras.

DMRT3
De mutatie heeft plaatsgevonden op chromosoom nr. 23, locatie 22 999 655, waar de base C veranderd is in de base A. C is wat bijna alle paarden en pony’s hebben en A is de afwijking bij de 5-gangen IJslandse pony’s. Op de andere helft van het chromosoom is de base G mee veranderd in een bij A horende T. Zie het artikel over DNA op deze website. Het is een mutatie in de “Doublesex and Mab-3 Related Transcriptionfactor 3”, en heet daarom het DMRT3-gen. DMRT-genen komen ook voor bij de mens en mutaties hierop kunnen tot afwijkingen leiden. De mutatie op DMRT3 bij het paard heeft invloed op de werking van bepaalde zenuwcellen in het ruggenmerg en blijkt een belangrijke rol te spelen bij de ontwikkeling van het deel van het zenuwstelsel, dat de voortbeweging van de ledematen regelt. Doordat in deze cellen door de mutatie een ander eiwit wordt geproduceerd, wordt de ontwikkeling van het locomotorische netwerk in het ruggenmerg veranderd en dit leidt tot een neiging tot bijzondere gangen.
De onderzoekers denken dat de mutatie zo’n 1.000 jaar geleden is ontstaan. Dat geldt waarschijnlijk voor de IJslandse pony’s. Hoe het in andere rassen zoals Paso Fino, Tennessee Walking Horse en de Amerikaanse Standardbred (dravers/pacers) terecht is gekomen is niet duidelijk. Misschienis dezelfde mutatie daar ook spontaan ontstaan, want het is niet zo dat de Amerikaanse draver van de IJslandse pony afstamt.

Boven: Een chromosoom bestaat uit een dubbele spiraal met daartussen de genetische code,
bestaande uit 4 basen: A, C, G en T. De base A is altijd verbonden met T en C altijd met G.
De steeds wisselende volgorde van deze bouwstenen bepaalt hoe een cel zich ontwikkelt.
Bij de DMRT3-mutatie is op een bepaalde plek één CG vervangen door een AT.
Tegelijk met dit artikel is een ander artikel gepubliceerd over DNA, chromosomen, genen, etc.
Als je nog eens wilt lezen hoe dat precies werkt, click dan hier

Boven: Beeld van een neuron (zenuwcel).
Door één piepkleine mutatie op een chromosoom in de celkern
werkt de neuron anders bij bepaalde paardenrassen.

Homozygoot CC
De meeste paardenrassen hebben de oorspronkelijke variant C, ook de Engelse en Arabische Volbloeds, die aan de basis stonden van het draverras. Zowel van vaders- als van moederszijde hebben ze C gekregen en er zit dus CC op hun beide chromosomen nr.23. Ze zijn daarom homozygoot voor C en kennen slechts 3 gangen: stap, draf en galop. De telgang kunnen zij niet uitvoeren, zeker niet op hogere snelheden. Bij het Franse onderzoek bleek dat de CC-harddravers minder vroegrijp waren, moeilijker te trainen en gemakkelijker van de draf in de galop overgingen. Ze zijn vooral goed in de monté-discipline.

Homozygoot AA
Net als bij de IJslandse pony’s is de mutatie van C naar A opgetreden bij sommige oorspronkelijke harddravers en pacers in Noord-Amerika en door selectie is de ongewenste variant C daar nu helemaal verdwenen. Ze zijn allemaal homozygoot voor A. Zij hebben een natuurlijk vermogen voor de pacegang en een uitstekende beencoördinatie en draftechniek bij hoge snelheid. Ze blijken vroegrijp, leren snel en gaan niet gemakkelijk over in galop. Ze presteren eerder en beter, verdienen meer geld op jonge leeftijd en hebben meer snelheid dan CA- en CC-paarden. Ook in Frankrijk heeft ongeveer de helft van de dravers nu AA.

Heterozygoot CA
Wanneer een CC-paard wordt gekruist met een AA-paard, ontstaat altijd een product met de C-allel op het ene chromosoom en een A-allel op het andere. Zo’n CA-draver blijkt een echte tussenvorm te zijn. Hij is “behendiger” bij het draven dan een CC-draver, maar niet zo handig als een AA. Ze zijn wat minder vroegrijp dan AA, maar gaan langer door. Aan het einde van hun carrière hebben ze gemiddeld net zo veel verdiend als de AA’s. Misschien hebben ze niet de extreme speed van AA-paarden, maar ze houden een iets lagere snelheid vaak wel heel lang vol. Ze zijn vooral ook goed in de monté-discipline.

Hoe werken de kruisingen?
In de dressuur en de springsport heeft men liever paarden, die goed galopperen en niet gaan pacen. Daar geeft men dus de voorkeur aan CC-dieren. Maar bij ons zien we liever AA. In tabel 1 staan de kansen bij de 6 mogelijke kruisingen, waarbij AA als gewenst en CC als ongewenst wordt beschouwd.

Noord-Amerika
De mutatie is lang geleden in Noord-Amerika opgetreden en heeft zich daarna verspreid. Zodanig dat al bijna een eeuw lang alle Amerikaanse Standardbreds (dravers en pacers) het genotype AA hebben. Een mutatie begint altijd bij één individu. De grote verspreiding gebeurt dan via populaire dekhengsten, die veel merries hebben gedekt. Door inteelt op deze hengsten en strenge selectie heeft de A-mutatie alle C-individuen weggedrukt. De beroemde pacer Dan Patch (wereldrecordhouder, geb. 1896) was een zoon van de pacer Joe Patchen en was zowel aan vaders- als aan moederszijde zwaar ingeteeld op Hambletonian 10 (geb. 1849). Ik verdenk laatstgenoemde ervan een grote verspreider van de A-mutatie te zijn geweest, ondanks dat hij veel Volbloeds in zijn stamboom had staan.
In Noord-Amerika zijn er binnen één Stamboek (de Standardbred) twee fokrichtingen, de dravers en de pacers. Ze hebben allemaal het genotype AA, dus zijn er andere genen die de aanleg voor het pacen of het draven bepalen.

Europa
In het interbellum van vorige eeuw werden heel veel Amerikaanse dravers naar Europa verkocht. Door de crisis aldaar kostten de paarden weinig en de kwaliteit was heel hoog vergeleken met de inlandse paarden aan deze kant van de oceaan, die meestal het genotype CC hadden. Scheepsladingen vol kwamen deze kant op. Ook in latere jaren zijn veel Amerikaanse dravers geïmporteerd. In Europa zal nu het merendeel van de dravers het genotype AA hebben. Toch is type C blijven bestaan, vooral door het gebruik van Franse dravers door de jaren heen. Tijdens de heerschappij van de Franse dravers in het midden van de vorige eeuw (Jamin, Gélinotte, Hairos II) werden veel Franse dekhengsten gebruikt in alle Europese landen. Dat zorgde weer voor opleving van het C-allel. Later werd Amerikaans weer populairder.
Het is onwaarschijnlijk, maar in principe wel mogelijk dat een draver met een verre Franse voorouder toch de mix AC heeft gekregen, bijv. Maharajah. De vader van zijn grootmoeder is Tibur. Wat deze Franse hengst op zijn chromosoom 23 had zitten, weten we niet, maar stel dat hij CA of CC had. Dan was er bij de grootmoeder, de moeder en Maharajah zelf telkens 50 % kans op CA. Theoretisch dus mogelijk, maar gezien zijn kwaliteiten en die van zijn kinderen lijkt het er sterk op dat Maharajah AA heeft, ongeacht wat Tibur had.

Boven: De Franse merrie Gelinotte was de beste draver van Europa in 1956 en 1957.
Zij won in beide jaren zowel de Prix d'Amérique als de Elitloppet.

Haar vader Kairos was een zoon van de Amerikaan The Great McKinney en
de Franse topmerrie Uranie, drievoudig winnares van de Prix d'Amérique.
Kairos (CA) is ook de vader van Hairos II, foto hieronder.

Boven: De Franse hengst Hairos II was de beste draver van Europa in 1959 en 1960.
Hij won in 1960 de Prix d'Amérique en het Wereldkampioenschap in handen van
zijn trainer Willem Geersen.

Gélinotte en Hairos II waren zogenaamde "lijndravers".
Zij gaan met hun achterbenen nauwelijks voorbij hun voorbenen.
Het zou heel goed kunnen doordat zij CA- of CC-dravers waren.

Boven: De Franse supercrack Jamin (geb. 1953) was een kleinzoon van de Volbloedmerrie Gladys.
Verder had hij geen Amerikaanse voorouders en had hij dus het genotype CC.
Hij klopte de AA-Amerikanen in het Wereldkampioenschap te New York City.

Nederland
Wij hebben hier ook nog wel Frans bloed in onze oude lijnen. Gezien haar stamboom is het vrijwel zeker dat onze stammoeder Tourterelle van het type CC was. Zij had veel volbloed en heel weinig Amerikaans bloed door haar aderen stromen. Zij werd gekruist met Amerikaanse dekhengsten, dus haar dochters hadden allemaal type CA. Die werden meestal ook weer gekruist met Amerikanen. De kans dat de van Tourterelle afstammende Quicksilver S, Yellowa of Wellington type AA hadden is aanwezig, maar CA is ook goed mogelijk. Zo zijn er nog veel meer voorbeelden te vinden.

Boven: Nederlands beste stammoeder Tourterelle was zuiver Frans gefokt en op zeker CC.
Haar (uitstekende) producten waren van Amerikaanse hengsten, dus CA.

Frankrijk
CC en CA komt alleen voor bij dravers met Frans bloed. Engelse Volbloeds hebben allemaal CC en die zijn in het verre verleden vaak gebruikt in de Franse draverfokkerij. Gezien zijn afstamming met een Volbloed-grootmoeder zonder Amerikanen had de beste draver ter wereld, Jamin, waarschijnlijk het genotype CC. Door het meestal gesloten Franse Stamboek is de Amerikaanse invloed beperkt gebleven. Hierdoor is het C-allel niet verdwenen. Doordat er periodes zijn geweest waarin wel Amerikaans bloed is toegelaten en de daarop volgende selectie heeft het allel A wel de overhand kunnen krijgen. Er zijn vóór WO-II ook enkele clandestiene Amerikaanse dekhengsten gebruikt, zoals Calumet Delco, die driemaal in de moederlijn van Face Time Bourbon voorkomt. In tabel 2 zien we de huidige percentages van AA, AC en CC in het Franse draverstamboek en bij andere rassen. Er zijn wel CC-paarden, maar ze zijn in de minderheid, ca. 10 % van de paarden. Ze zijn ouderwets gefokte dravers en je vindt ze waarschijnlijk niet bij de modern gefokte Dubois- en Allaire-hengsten. Er komen wel veel CA-producten voor. Daaronder staat hoe vaak twee typische eigenschappen voorkomen per allel. Dit zijn resultaten van het Franse onderzoek. De percentages bevestigen wat hierboven bij de eigenschappen is aangegeven.

Tabel 2: Eigenschappen van de 3 genotypes met hun aandeel

Toelichting: In het artikel van Trot Infos worden de percentages bij de Franse dravers nogal rooskleurig
voorgesteld, met 75 % AA. Op de website www.equibiogenes.com staan de getallen daaronder.
De percentages bij veulens/jaarlingen zijn representatief voor het huidige Franse draverras.
Bij de koerspaarden is het logisch dat de percentages voor CC lager zijn en die voor AA hoger
dan wat men bij de jonge nog niet getrainde paarden ziet.

Welke dekhengsten zijn AA of CA?
Op de website www.team-genetique-trot.com is (na inloggen) een lijst te zien met heel veel dekhengsten inclusief hun A-C genotype, veel meer dan in het artikel van Trot Infos. Met deze lijst hebben we onze eigen tabellen kunnen completeren, ook bij de Beursberichten en de statistieken van de vaderpaarden. In tabel 3 staat een lijst met bekende AA-dekhengsten, terwijl in tabel 4 de belangrijkste CA-dekhengsten staan vermeld. Van sommige hengsten is het DMRT3-genotype nog niet bekend of (expres?) niet bekend gemaakt: We noemen Timoko, Un Charme Fou, Village Mystic, Singalo, Sam Bourbon, Clif du Pommereux, Davidson du Pont, Etonnant en vele andere jonge hengsten. Je zou kunnen denken dat ze CC of CA hebben, maar dat hoeft natuurlijk niet. Een CC-dekhengst hebben we nog nergens kunnen vinden en als hij er al is, dan wordt dat waarschijnlijk strikt geheim gehouden. Het is te prijzen dat veel hengstenhouders openheid van zaken hebben gegeven en tegelijk jammer dat enkele hun veto hebben uitgesproken. Fokkers hebben recht om dit te weten.

CA heeft ook voordelen
We zien in tabel 4 dat de CA-hengsten vaak wat "ouderwets" zijn gefokt met weinig Amerikaans bloed, maar dat is geen wetmatigheid. De C kan ook bij een grootmoeder van moeders kant vandaan komen, met verder alleen maar AA-hengsten in de stamboom. Dat het C-allel bij het Franse ras nog niet is weggeselecteerd komt door het Franse koerssysteem met veel lange afstands koersen, monté-koersen, veel grasbanen, nadruk op lange koerscarrières, veel koersen voor oudere paarden, etc. Voor zo'n koerssysteem heeft C wel voordelen en er zijn Franse fokkers die de oude bloedlijnen in stand willen houden.
Om op Vincennes succesvol te kunnen zijn is een scheut Frans bloed vaak onontbeerlijk gebleken, ook voor buitenlanders. Voor de koerssytemen in andere Europese landen zijn Franse AA-hengsten interessanter. Alhoewel de Derby's van Zweden, Noorwegen, Finland en Oostenrijk over 2.600 meter gaan en voor 4-jarigen zijn bestemd. In Denemarken bedraagt de afstand zelfs 3.000 meter. Dat past wel bij CA.

Boven: De Franse dekhengst Bird Parker is de bekendste van de CA-hengsten.
Hij is de beste zoon van Ready Cash (AA). Qua speed kwam hij bij de start wel
wat tekort, maar hij hield zijn basissnelheid lang vol. Zijn record is 1.09,5 als 4e
geplaatste achter Bold Eagle, Billie en Dijon in het Crit. de Vitesse 2018.
Bij de vaderpaarden scoort hij hoog.

Boven: Qua afstamming zou het goed mogelijk zijn dat "onze" Timoko een CA- of CC-draver is.
Jammer dat zijn genotype niet bekend is gemaakt. Dat geeft twijfel. Qua type, behendigheid,
snelheid (hij was de snelste van allemaal, zie Elitloppet 2017) en been-coordinatie lijkt hij
een AA-draver. Hij maakte ook nooit fouten, in tegenstelling tot zijn zoon Etonnant,
van wie het genotype ook (nog) onbekend is.

Enkele opvallende zaken
- Ready Cash heeft 54 % Frans bloed in zijn stamboom en heeft genotype AA
-Als er één hengst bekend staat om zijn hoge percentage gekwalificeerde producten op jonge leeftijd is het wel Goetmals Wood. Toch staat hij te boek als CA. Van zijn ter dekking staande zoons zien we er 2 met CA en 13 met AA. Geholpen door al die uitstekende AA-merries van J.P. Dubois komen bij hem de AA's toch boven drijven. Bij de Pères-de-mères over 2021 staat hij tweede, dus zijn dochters fokken uitstekend.
- Bij Jag de Bellouet zien we het omgekeerde: 13 CA-zoons zijn dekhengst en 3 AA. Jag staat zelf niet in de lijst, maar moet wel een CA-hengst zijn geweest, echter geen CC, want dan had hij geen AA-zoons kunnen krijgen. Hij zal wel veel ouderwets gefokte merries hebben gedekt.
- De bekendste CA-hengst is Bird Parker. In de helft van zijn sperma zit A en in de andere helft C. Gekruist met een AA-merrie hebt je met hem dus 50 % kans op een AA en 50 % kans op een CA. Met een CA-merrie heb je 25 % kans op een CC-product. Maar Bird Parker geeft ook andere, hele goede eigenschappen door. Hij staat niet voor niets 3e in de lijst van vaderpaarden met zijn 3- en 4-jarigen in 2021, vóór zijn jaargenoten Booster Winner, Bold Eagle en Brillantissime, die AA zijn. Je zou toch de Bird Parker-zoon Izoard Vedaquais (13 ovw. en 2x 2e uit zijn eerste 15 starts) hebben gefokt! Hij werd de laatste keer geklopt door Idao de Tillard, een zoon van Severino (CA).
- De winnares van het laatste Criterium der 3-jarigen, Idylle Speed, is een dochter van Carat Williams (CA).
- van de 14 deelnemers in het laatste Criterium des Jeunes (voor jonge 3-jarigen) op Vincennes hadden er 10 een CA-hengst als vader of als père-de-mère. De winnaar is een zoon van van Boccador de Simm (CA). Hun deelnemende producten kunnen natuurlijk wel AA zijn, maar dat weten we niet. Feit is dat deze hengsten goed fokken.

Statistiek van de Franse vaderpaarden over 2021

Boven: De top-30 bij de vaderpaarden, zoals weergegeven in de Breeders Special van 2022.
Van de totale winsom in 2021 is daarnaast weergegeven het percentage dat hiervan is
verdiend in de monté-koersen. Opvallend is het hoge percentage bij de CA-hengsten.
Het gaat niet voor alle CA-hengsten op, en dat komt mede door de eigenschappen
van de merries, die ze ter dekking kregen.

Conclusie
Dat is toch wel even schrikken als je dit voor het eerst leest. Maar eigenlijk wisten we al lang dat de Amerikaanse dravers “behendiger” zijn dan sommige ouderwets gefokte Franse dravers, die wat dom lijken en om niets wegspringen. We snappen nu waar dat vandaan komt. Toch is dit geen reden om Frans bloed te vermijden. Er zijn ook veel AA-dekhengsten met de andere voordelen van het Franse ras. De C- en A-allelen vormen slechts een heel klein facet van het totale DNA van een paard. Naast een goede coördinatie van de benen gaat het ook om karakter, vechtlust, kracht, uithoudingsvermogen, lichaamsbouw, afmetingen, voeten, hardheid, gezondheid, minder inteelt, etc. Verder is ook bekend dat het succes van een draver voor slechts 30 % afhangt van de erfelijkheid en 70 % van het milieu, dat wil zeggen de opfok, trainingsaanpak, etc. Alles overziend lijkt het genotype CA goed genoeg, maar het is waarschijnlijk beter om geen CC-veulen te fokken. We weten nu hoe dit laatste is te voorkomen.

Tenslotte
Eigenlijk had ik liever gezien dat deze wetenschap ons bespaard was gebleven. Op deze manier wordt fokken minder leuk. Nu is deze DMRT3-kennis nog niet zo ingrijpend, maar wanneer er meer eigenschappen gedetecteerd kunnen worden op het DNA, kan het tot spelbederf leiden. Als je via DNA-onderzoek bijv. een selectie van jaarlingen kunt doen en zo de prijs kunt bepalen of een ideale combinatie van vaderpaard en fokmerrie kunt laten berekenen of de fokresultaten een bepaalde richting op kan sturen, of een DNA-selectie op embryo’s kunt uitvoeren, dan worden sommige dekhengsten en fokmerries onbetaalbaar en voorbehouden aan enkele rijke investeerders. Hun producten winnen dan alle klassiekers. Dat is nu al vaak het geval met Ready Cash, maar hij blijft gelukkig een uitzondering. Bij DNA-voorselectie sterft de rest uit en door nauwe inteelt zal het ras verloren gaan. Er kleven grote gevaren aan. Bovendien is dan het avontuurlijke en onvoorspelbare verdwenen. De diversiteit (bastaardkracht!) verdwijnt. Maar gegeven de situatie is het toch belangrijk dat iedereen van bovenstaand verhaal kennis van kan nemen. Zeker nu het in Frankrijk openbaar is gemaakt, moeten onze fokkers ook het weten. De UET zal er op moeten toezien dat DNA-selectie binnen de perken blijft, want commerciële partijen als Equibiogènes zullen zo ver mogelijk doorgaan.

Persoonlijke noot
Ik fok zelf met een Goetmals Wood (CA)-dochter en wil beslist geen CC-veulen fokken. Maar ik fok wel liever een CA-veulen dan een halve of kwart pacer. Ik moet dus voor de zekerheid altijd een AA-draverhengst uitkiezen. Goed om te weten!


Einde artikel van Huiberts. In de Breeders Special stonden hierbij in aparte kaders nog de meningen van twee Franse experts, zie hieronder.

De mening van:
Alberic Valais, president van GAET
(de regionale Fokkersvereniging uit Normandië, zie www.gaet.fr)
(uit het Franse blad “Trot Infos” nr. 264 van mrt/apr 2021)

“Een kwestie van concurrentievermogen”

Albéric Valais is in 2020 tot president van de GAET benoemd, nadat hij zich zijn hele carrière bezig heeft gehouden met de dierengenetica van met name het Normandische koeienras. De veeteeltkundige ingenieur voelt zich heel betrokken bij het onderzoek en de mogelijke verbeteringen van rassen. Hij geeft zijn mening als volgt:
“We moeten absoluut gebruik maken van de genomica (genetische technieken) om concurrerend te kunnen blijven, zeker internationaal gezien. We zullen gebruik moeten maken van het gen DMRT3 net als van andere ontdekkingen. De genomica is niet iets wat de kleine fokkers gaat benadelen, integendeel. Zij kunnen hun fokkerij hierdoor verbeteren doordat de selectie sneller gaat en de fokkerij meer zal nivelleren, waardoor ze gelijke kansen krijgen. Ook kunnen afwijkingen worden vermeden, hetgeen belangrijk is in een inteeltfokkerij. Tegenwoordig zien we bij bepaalde koeienrassen (zoals Normande en Charolaise) sterftegevallen en afwijkingen als gevolg van inteelt. Het Franse draverras zou dezelfde problemen kunnen ondervinden als je ziet hoe vaak gebruik is gemaakt van hengsten als Florestan, Coktail Jet en nu de tsunami Ready Cash. Tot nu toe ging men bij de berekening van de bloedverwantschap uit van het principe dat elke ouder 50 % meebrengt. Wanneer men de verwantschap uitrekent met behulp van een genetische analyse dan wordt de genetische kaart van elk individu precies vastgelegd. Fokkers zullen hierdoor een veel betrouwbaarder beeld krijgen. Het gen DTRM3 is hier een onderdeel van.”

(aldus de mening van Alberic Valais)

De mening van:
Claude Guégan, oprichter van het bedrijf Equibiogènes,
(uit het Franse blad “Trot Infos” nr. 264 van mrt/apr 2021)

“Het gen DMRT3 is een gereedschap dat een vaardigheidsniveau verschaft”

Claude Guégan heeft een lange carrière in de draverfokkerij gehad, onder andere bij het bedrijf Gènes Diffusion, gespecialiseerd in KI voor verschillende diersoorten. Enkele jaren geleden heeft hij het bedrijf Equibiogènes opgericht, nadat hij eigenaar was geworden van de licentie ‘SynchroGait’, een techniek om de eigenschappen van het gen DMRT3 (met de allelen AA, CA of CC) in een paardenhaar te determineren. Guégan is tevens paardenmakelaar (o.a. in dekcertificaten) en partner van Haras du Mont Goubert, een dekstation dat naast volbloedhengsten ook draverhengsten als Bilibili, Fastissime, Galius en Mister JP aanbiedt.

Guégan beantwoordt de vragen van TrotInfos als volgt:
Op dit moment (begin 2021) hebben we al 7.000 analyses gemaakt, maar doordat een aantal fokkers de anonimiteit van hun fokproducten wensten, zijn er 4.500 Franse dravers in onze database overgebleven. Enkele jaren geleden deden we veel testen voorafgaand aan de jaarling veilingen, maar dat is nu minder geworden vanwege commerciële overwegingen vooral van de kant van bepaalde dekhengstenhouders. Het blijft een gevoelig onderwerp.
Naar schatting is 15 % van de ca. 15.000 Franse fokmerries gegenotypeerd en 75 % van de dekhengsten. Maar deze informatie wordt soms niet publiek gemaakt om commerciële redenen.

Moeten alle CC-dravers worden geëlimineerd?
Er is geen wetmatigheid met het DMRT3-gen. Ze zijn vaak wat moeilijker te trainen, vaker foutief, minder vroegrijp, maar goed opgeleid kunnen het uitstekende dravers worden. We moeten niet proberen om alleen maar AA-dragers te fokken. In het Franse systeem is een ruime plaats ingeruimd voor de monté-koersen en voor oudere paarden. Dat betekent dat er een variabel aanbod moet zijn vanuit de fokkerij. DMRT3 is een beheertool dat ter beschikking staat van professionals en dat aanvullende informatie geeft aan fokkers, die vaak minder expertise hebben over gangen en gedragingen van dravers dan de trainers, maar wel met dit probleem worden geconfronteerd. Ik beschouw DMRT3 als een belangrijke indicatie over de mogelijke gangen van een draver, niet te verwarren met het karakter en het temperament. Om te proberen alleen AA te verkrijgen zou mijns inziens net zo’n vergissing zijn als het ontkennen dat CC-dravers moeilijker te gebruiken zijn. Je moet daarbij niet vergeten dat het genotype van een paard voor ongeveer 30 % de verrichtingen bepaalt, tegen 70 % door milieu-effecten zoals opfok en training. Deze 30 % bepaalt wel de beschikbare basis waarmee de trainer begint te werken. Het genotype DMRT3 geeft een indicatie over de draf-capaciteiten en in de toekomst zullen andere genetische elementen worden geïsoleerd, die iets zeggen over karakter of stamina. Met al deze nieuwe kennis zal rekening moeten worden gehouden. Men zal zich moeten aanpassen en mee moeten evolueren, om niet aan het begin van de weg stil te blijven staan.

(aldus de mening van Claude Guégan)

Bronnen:
- DMRT3-artikel in het Franse blad “Trot Infos” nr. 264 van mrt/apr 2021
- website www.team-genetique-trot.com (database)
- website www.gaet.fr (Normandische Fokkersvereniging)
- website www.equibiogenes.com (doet DNA-onderzoek)
- diverse andere websites, w.o. de Wikipedia

(einde artikel)